• De verzekeringsvoorwaarden voor de verzekering voor burgerlijke aansprakelijkheid zijn wettelijk vastgelegd en worden hernomen in een typecontract dat bij alle verzekeraars identiek is. Het staat iedere verzekeraar wel vrij om ruimere waarborgen aan te bieden. Elk motorrijtuig dat zich op de openbare weg begeeft, moet verzekerd zijn door een BA-autoverzekering. De groene kaart is een verplicht boorddocument en geldt als verzekeringsbewijs. Als je zonder geldige verzekering op de weg rijdt, riskeer je strafrechtelijk gesanctioneerd te worden.
• Bij een ongeval worden de slachtoffers beschermd.
• De verzekeraar komt tussen indien eender welke toegelaten bestuurder (de eigenaar, een familielid, een vriend…) het voertuig bestuurt.
• De verzekeraar vergoedt alle lichamelijke en materiële schade. De kledij- en bagagevergoeding voor de inzittenden is echter beperkt tot € 2 478,94 per persoon. Materiële schade veroorzaakt door brand of ontploffing beperkt zich tot € 1.239.467,62.

Voorbeeld

Meneer X rijdt met zijn wagen tegen een ander voertuig en is verantwoordelijk voor het ongeval. Hijzelf, zijn echtgenote (die naast hem zit) en de bestuurder van het andere voertuig zijn gewond. De twee voertuigen zijn beschadigd. 
De BA-verzekering van meneer X vergoedt de letsels van de echtgenote, de letsels van de tegenpartij en de schade aan het voertuig van de tegenpartij. De verwondingen van meneer X en de schade aan zijn voertuig worden niet terugbetaald.
 Met uitzondering van de bestuurder die verantwoordelijk is voor het ongeval worden alle gewonden vergoed. De schade aan het verzekerde voertuig dat het ongeval heeft veroorzaakt, is niet verzekerd.

• De verzekeraar kan nooit weigeren om de slachtoffers te vergoeden. Zelfs als de bestuurder op het ogenblik van het ongeval dronken is, of als de premie niet betaald is, of nog andere gevallen die in het typecontract aangegeven zijn, moet de verzekeraar de slachtoffers vergoeden. Hij kan dan wel een deel van of de volledige aan de tegenpartij betaalde uitkering terugvragen.
   
• Sinds de verandering aan de wetgeving m.b.t. zwakke weggebruikers (i.e. alle personen die aan het verkeer deelnemen zonder een motorrijtuig te besturen), vergoedt de BA-autoverzekering de lichamelijke letsels (met inbegrip van de kledijschade) van zwakke weggebruikers zonder de vaststelling van de verantwoordelijkheid voor het ongeval af te wachten. Zelfs als de zwakke weggebruiker verantwoordelijk is voor het ongeval.

Voorbeeld

Een fietser beschadigt de wagen van meneer X. De fietser is verantwoordelijk voor het ongeval. Hij is zwaargewond en zijn fiets is kapot. De BA-autoverzekering van meneer X betaalt de lichamelijke letsels van de fietser, maar niet de fiets. Meneer X kan aan de fietser of aan zijn verzekeraar ‘BA familiale’ wel een schadevergoeding vragen voor de wagen.

• De BA-verzekering kent een apart tarief per voertuig- categorie: tweewielers, personenwagens, bestelwagens en vrachtwagens. Er is, zelfs voor personenwagens, geen wettelijk tarief meer, noch een bonus-malussysteem. De verzekeraar kan zijn tarief zelf bepalen en eventueel een bonus-malussysteem invoeren (vooral voor personenwagens).

Het doel van het bonus-malussysteem is om de premie jaarlijks te laten evolueren in functie van de veroorzaakte schadegevallen, gebaseerd op een symbolische ladder die minstens 23 treden telt. Als een verzekerde een jaar zonder ongeval in fout rijdt, zakt hij een graad op de ladder. Bij een eerste ongeval in fout stijgt de verzekerde vier graden, bij een tweede ongeval in fout binnen hetzelfde jaar stijgt hij er vijf.

Er bestaan uitzonderingen op dit principe. Verzekerden die op de laagste graad van de ladder staan, stijgen dan bijvoorbeeld nooit meer in graad, zelfs als ze een ongeval in fout veroorzaken. In andere gevallen zakken verzekerden die een jaar lang geen ongeval in fout veroorzaken meer dan een graad per jaar.

De premie voor personenwagens wordt beïnvloed door één of meer criteria, zoals leeftijd, woonplaats, geslacht van de voornaamste bestuurder, het jaarlijks aantal afgelegde kilometers… Ook de bonus-malusgraad van het voertuig oefent, in functie van het door de verzekeraar toegepaste systeem, invloed uit op de grootte van de premie.

Bovenop de BA-premie motorrijtuigen komen er nog taksen en bijdragen van 27,10% voor auto’s en 22,10% voor tweewielers.

Je makelaar in verzekeringen wendt al zijn professionaliteit en vakbekwaamheid aan om het contract aan te bieden dat het best is aangepast aan jouw behoeften. Zo kan hij je helpen om de laagste bonus-malusgraad te behouden, zelfs bij een ongeval in fout. Verder kan hij helpen om een daling in graad te versnellen, een opzeg van het contract (na ongeval in fout, of gekoppeld aan de leeftijd) te vermijden, een bijkomende verzekering aan te bieden voor het vergoeden van de letsels van de bestuurders in fout, een betere prijs-kwaliteitverhouding aan te bieden voor jonge bestuurders…

• Het aan te geven bedrag moet beantwoorden aan de catalogusprijs verminderd met de belastingen op het voertuig in nieuwe staat, zonder rekening te houden met een eventuele teruggave of vermindering bij de aankoop. Ook de opties en andere toebehoren worden in de kost verrekend. Niet iedere verzekeraar verzekert alle opties.
• Het aangegeven bedrag moet gelijk zijn aan het bedrag dat door de verzekeringsmaatschappij weerhouden wordt. Als het aangegeven bedrag lager is, betaalt de maatschappij bij een schadegeval slechts een deel van de schade. Als het aangegeven bedrag bijvoorbeeld 80% van de norm bedraagt, zal ook slechts 80% van de schade uitgekeerd worden.
• Verzekeraars bepalen zelf in welke gevallen ze de schade aan een verzekerd voertuig schadeloos stellen. Gewoonlijk bieden ze twee types contracten aan. Een Mini Omnium (ook wel Multirisk genoemd) voorziet dat de maatschappij tussenkomt bij schade ingevolge brand (incl. ontploffing, elektriciteitsrisico), diefstal, glasbraak, contact met dieren of natuurkrachten (bv. overstroming, aardbeving, hagel, storm …). Een Maxi Omnium voegt ook ongevalsschade en vandalisme toe aan de waarborgen.
• Een expertise maakt uit of het voertuig nog hersteld kan worden. In het geval van technisch totaal verlies kan het voertuig niet meer hersteld worden omdat er vitale onderdelen geraakt zijn. Economisch totaal verlies betekent dat de herstellingskosten veel te hoog zijn in verhouding tot de waarde van het voertuig vóór het ongeval. In de polis definieert elke verzekeraar economisch totaal verlies verschillend. Als het voertuig hersteld kan worden, betaalt de maatschappij de herstellingskosten die door de expert worden vastgesteld, inclusief btw. Wordt het voertuig als totaal verloren beschouwd, dan betaalt de verzekeraar de verzekerde waarde, inclusief btw.
• De verzekerde waarde is gelijk aan de waarde die bij de onderschrijving van het contract moet worden aangegeven (zie supra), verminderd met een maandelijks afschrijvingspercentage. Dat percentage is vaak forfaitair. Het is dus niet gekoppeld aan de staat van het voertuig of het aantal afgelegde kilometers. Iedere verzekeraar stelt een of meerdere combinaties voor.

Voorbeeld

Afschrijving van 0% gedurende de eerste zes maanden, en daarna 1% gedurende 54 maanden, te beginnen vanaf de datum van inverkeersstelling. Aangegeven waarde van een voertuig 15.000 EUR. Totaal verlies in de vijfde maand; de verzekerde krijgt € 15.000 + btw. Totaal verlies in de 24^e maand; de verzekerde krijgt € 12.300 + btw.

• Bij ongevalschade of vandalisme kan men in het algemeen rekenen op een vrijstelling van 2 à 3 procent van het verzekerde bedrag. Bij diefstal moet het verlies van het voertuig – naargelang het contract – binnen de 20 à 30 dagen na aangifte van het schadegeval vergoed worden. De maatschappijen zorgen intussen voor een vervangvoertuig.
• De verzekeraars bepalen het tarief van de verzekering zelf. Om de premie van een Maxi Omnium te bepalen hanteren ze vaak de volgende criteria: de gekozen verzekerde waarde voor vergoeding van een totaal verlies, het bedrag van de vrijstelling, de ‘Bonus Malus’ (dit is de graad die de verzekerde heeft in de BA-verzekering), het type voertuig, de leeftijd en/of de verblijfplaats van de voornaamste bestuurder, … Vanaf een verzekerd bedrag van meestal € 15.000 eisen de verzekeraars de aanwezigheid van een anti-diefstalsysteem. De taksen bedragen 26,75%.

Je makelaar in verzekeringen wendt al zijn professionaliteit en vakbekwaamheid aan om je het contract aan te bieden dat het best is aangepast aan je behoeften, bijvoorbeeld om bij totaal verlies het maximum van de investering te recupereren, bij diefstal zo snel mogelijk een vergoeding te krijgen en tijdens de wachttijd gratis over een vervangvoertuig te beschikken, het contract met de beste prijs-kwaliteitverhouding aan te wijzen…

• In elke polis is iedere toegelaten bestuurder verzekerd. Dat kunnen de gezinsleden van de verzekerde zijn, maar ook elke andere persoon die toelating heeft om het voertuig te besturen. Uiteraard hebben deze wel een geldig rijbewijs nodig. Je kunt ook een waarborg vragen voor het besturen van elk voertuig dat bij het gezin hoort of eender welk ander voertuig.
• Elke verzekering waarborgt de terugbetaling van alle medische kosten m.b.t. het ongeval, na tussenkomst van de mutualiteit of van de arbeidsongevallenverzekeraar. De tussenkomst is echter beperkt tot een in de polis omschreven bedrag, vaak € 2500 of € 12.500. Er bestaan ook polissen die alle medische kosten waarborgen.
• De basisformules voor verzekeringen dekken blijvende lichamelijke letsels na de beëindiging van de medische behandeling. Een blijvend invaliditeitspercentage geeft de ernst van die letsels aan. De vergoeding van de blijvende invaliditeit (BI) is forfaitair en dus niet altijd evenredig met het werkelijke inkomstenverlies van het slachtoffer. De vergoeding stemt overeen met een bij de onderschrijving van de verzekering gekozen kapitaal, vermenigvuldigd met het door de medische experts vastgesteld invaliditeitspercentage.

Voorbeeld

De onderschreven formule voorziet in een kapitaal voor blijvende invaliditeit (BI) van € 50.000. Na een ongeval stelt de expert een BI-percentage van 25% vast. De bestuurder zal een vergoeding ontvangen van € 12.500, ongeacht zijn werkelijk advies.

Bij dergelijke verzekeringen wordt ook een bedrag voorzien dat bij overlijden van de bestuurder gestort wordt aan zijn nabestaanden of aan een andere contractueel aangewezen begunstigde. Aangepaste formules voorzien een forfaitaire schadeloosstelling van nog andere schadeposten, zoals een forfaitaire dagvergoeding als de bestuurder zijn werk geheel of gedeeltelijk niet kan hervatten tijdens de medische behandeling. De duur van deze ongeschiktheidsperiode wordt bepaald door de medische expert.

Sommige verzekeringsformules houden een volledige schadevergoeding in voor de bestuurder of, in geval van overlijden, voor de nabestaanden. De toegekende schadevergoedingen zijn even hoog als dewelke aan verkeersslachtoffers worden toegekend door de rechtbanken. Dit kan het geval zijn bij inkomstenverlies tijdens de periode van tijdelijke ongeschiktheid, morele schade, blijvende esthetische schade… Er is wel een maximumbedrag voorzien, maar dat is steeds zeer hoog.

De snelheid van de vergoeding kan veranderen. Bij zware verwondingen of overlijden voorzien sommige verzekeringspolissen al voorschotten voordat het definitieve schadebedrag vaststaat.

De forfaitaire premie (taksen 16,75%) hangt af van de gekozen formule. Bij de formule ‘gemeen recht’ is de premie vaak gelijk aan een percentage van de BA-premie.

Je makelaar in verzekeringen wendt al zijn kennis van de verzekeringsmarkt en zijn vakbekwaamheid aan om je het bestuurderscontract aan te bieden dat het best is aangepast aan je behoeften. Zo kan hij het type schadeloosstelling bepalen dat het beste past bij jouw professioneel statuut. Hij legt je ook concreet uit op welke vergoedingen een schadegeval recht zal geven, overeenkomstig de gekozen formule. Ten slotte wijst hij het contract aan met de beste prijs-kwaliteitverhouding.

In het KB van 12 oktober 1990 zijn minimumnormen opgenomen die in elke rechtsbijstandspolis voorzien moeten worden, zoals de betaling van de kosten en erelonen van een advocaat naar vrije keuze van de verzekerde, waarbij het in het contract voorziene bedrag gelimiteerd is. Daarnaast staat het de rechtsbijstandsverzekeraar vrij de inhoud en het tarief van het contract zelf te bepalen.

• In een aantal in de polis opgesomde gevallen word je strafrechtelijk verdedigd in de rechtbank. Er wordt een advocaat aangesteld om jouw belangen te verdedigen.
• In de gevallen van de polis zal de rechtsbijstands- verzekeraar al het mogelijke doen om je schade te recupereren als je schade hebt geleden door de fout van een derde aansprakelijke. Dit noemen we het burgerrechtelijk verhaal. Het kan hierbij zowel om lichamelijke als materiële schade gaan.

  Voorbeeld

  Bij dagvaarding van de verzekerde wegens onopzettelijke slagen en verwondingen naar aanleiding van zijn aansprakelijkheid in een verkeersongeval.

• In het geval van insolventie van derden (als de schade van de verzekerde veroorzaakt werd door een geïdentificeerde derde die onvermogend is), betaalt de rechtsbijstandsverzekeraar de aan de verzekerde toekomende vergoeding.

  Voorbeeld

  Als de verzekerde tijdens een fietstocht wordt gebeten door een loslopende hond en daar ernstige lichamelijke schade aan overhoudt.

• De rechtsbijstandsverzekeraar stelt alles in het werk om de juiste dienstverlening te regelen. Hij probeert de aansprakelijkheid van de derde aan te tonen, jouw schade te laten begroten, jou administratieve bijstand te verlenen en vanwege de tegenpartij voor jou een correcte vergoeding te bekomen. Daartoe voert hij de nodige onderhandelingen met de tegenpartij – in eerste instantie via een minnelijke weg. Als dat niet mogelijk blijkt, dan via een advocaat en een gerechtelijke procedure.
• De maatschappij bepaalt het tarief zelf. Hoe meer waarborgen de polis voorziet, hoe duurder het tarief zal zijn. Contracten die enkel een tussenkomst voorzien in het geval van extracontractuele schade zullen een voordeliger tarief hanteren in vergelijking met contracten die ook tussenkomen voor contractuele geschillen.  

De makelaar in verzekeringen wendt al zijn kennis van de verzekeringsmarkt en zijn vakbekwaamheid aan om je het rechtsbijstandscontract te kunnen aanbieden dat het beste beantwoordt aan je behoeften. Zo zal hij de nodige onderhandelingen voeren met experten en tegenpartijen, een correcte vergoeding van de aansprakelijke tegenpartij afdwingen, een schadegeval zo snel mogelijk regelen enzovoort.

Het bijstandsverzekeringscontract moet volledig zijn. Alleen zo kan het in vrijwel alle gevallen de nodige hulp bieden. Net daarom is het belangrijk dat in het contract over ‘incident’ gesproken wordt en niet over de veel beperktere term ‘ongeval’.

Vermijd contracten ‘met opties’ waarbij de aangekondigde prijs slechts een zeer beperkte hulp inhoudt. De aanvullende extra’s zijn vaak erg duur. Ga ook na welke personen een beroep kunnen doen op de afgesloten polis.

Bijstand wordt aangeboden via verschillende bank- en kredietkaarten, via een nieuwe wagen, via bepaalde touroperators... In veel gevallen komt deze bijstand echter slechts tussen in zeer specifieke omstandigheden. Ga daarom na hoe groot de omvang van de waarborg is, of er een vervangwagen voorzien wordt, of de verzekering medische kosten in het buitenland ten laste neemt, of ze hulp biedt bij problemen met je kinderen...

Bepaalde bijstandsverleners stellen hun diensten zelfs ter beschikking voor de reservatie van een restaurant, theater, opera of zelfs om evenementen te organiseren.

Het tarief varieert van de ene bijstandsverlener tot de andere en staat niet noodzakelijk in verhouding tot de aangeboden dienst. Een jaarlijkse dekking is vaak interessanter dan een dekking voor een korte periode. De premie kan ook gunstig beïnvloed worden door de verzekering te linken aan de verzekering van het voertuig.